Epilepsi Nedir?

Epileptik nöbet (Sara), beyindeki hücrelerin kontrol edilemeyen, ani, aşırı ve anormal deşarjlarına bağlı olarak ortaya çıkan bir durumdur. Basitleştirilmiş şekliyle epilepsi nöbeti kısa süreli beyin fonksiyon bozukluğuna bağlıdır. Yüz milyar hücreden oluşan beyin, insan vücudunun ana kumanda merkezi gibidir. Beyin hücreleri arasındaki uyumlu çalışma, elektriksel sinyallerle sağlanır. Nöbetin nedeni, bir tür beklenmeyen elektriksel uyarı olarak düşünülebilir. Kısaca; epileptik nöbet beynin kuvvetli ve ani elektriksel boşalımı sonucu oluşan kısa süreli ve geçici bir fonksiyon bozukluğu durumudur.

Epilepsi Görülme Sıklığı Nedir?

Epilepsi, dünyanın her bölgesinde, erkek ve kadında, her türlü ırkta ve yaklaşık 100 kişide 2-3 oranında görülebilen bir hastalıktır.

Epilepsi Nedenleri Nelerdir?

Hastaların yaklaşık yarısında belirli bir neden bulunamaz. Belli bir grup hastada ise; gebelikte olabilen beyin gelişme problemleri, doğum sırasındaki nedenler, beyin kanamaları yada damar tıkanıklıkları, menenjit, beyin enfeksiyonu, beyin tümörleri, zehirlenmeler, kalp-solunum durması sonucu beyin etkilenmesi veya ciddi baş yaralanmaları epileptik nöbetlere yol açabilir.

Nöbetin nedeni tümör yada başka bir hastalık değilse, epilepsinin ilerlemesi söz konusu değildir, bazen yaşla birlikte nöbet sıklığı da azalabilir.

Epilepsi Nöbeti Ne Kadar Sürer?

Epilepsi nöbetleri, çoğu zaman insana çok uzun sürüyor gibi gelse de 1-3 dakika içinde kasılmalar biter ve hastalar belli bir süre sonra nöbet öncesindeki normal aktivitelerini kazanırlar.

Epilepsi Nöbet Tipleri Nelerdir?

Epilepsi nöbetleri, değişik tiplerde olabilir.

Nöbetler; büyük (genel, jeneralize tonik-klonik, grand mal, kasılma-çırpınma ile karakterize) yada küçük (kısmi, parsiyel, sadece yüz, kol yada bacakta kasılma[basit parsiyel] veya duraksama, anlamsız konuşma ve ağız-el hareketleri yada anlamsız davranışlar ile karakterize [kompleks parsiyel]) nöbetler şeklinde ortaya çıkabilir.

Ayrıca kısa süreli (5-20 saniye), gözlerini dikip sabit bakma, bu anda cevapsızlık, bazen göz kırpıştırma şeklinde, kasılmasız dalma nöbetleri (absans) ile; özellikle sabahları uykudan uyandıktan sonraki dönemlerde ortaya çıkan ve kollarda sıçrama-irkilme-atmalar tarzında myoklonik nöbetler de olabilir.

Epilepsili Kişi Evlenebilir ve Çocuk Sahibi Olabilir Mi?

Epilepsili kişi evlenebilir ve çocuk sahibi olabilir. Epilepsili kadınlar %90 oranında sağlıklı bebek sahibi olabilir. Kadınlar hamile kalmadan önce mutlaka doktoru ile görüşmelidir. Tedavide kullanılan ilaçların çocuk üzerine olası yan etkileri nedeniyle; gebelik öncesi nöbetlerin tipine ve durumuna bakılarak uygun ilaç ve dozu doktor tarafından düzenlenmelidir.

Epilepsi Tedavi Edilebilir Bir Hastalık Mıdır?

Epilepsi ilaçla yada cerrahi olarak tedavi edilebilen, çoğu hastada (%65-70) tek ilaçla nöbetlerin kontrol altına alınabildiği bir hastalıktır. Epilepsili hasta ilacını kullanarak aktif ve başarılı bir yaşam sürebilir. Epilepsi tedavisinde kullanılan ilaçlar; hastanın yaşına, fiziksel durumuna ve nöbet tipine göre uzman doktor tarafından verilmelidir. Bilinçsizce kullanılacak ilaç, nöbetleri önlemediği gibi istenmeyen yan etkilere de neden olabilir.

Epilepsi Tedavisi Ne Zaman Biter?

Eğer tedavi ile nöbetler bir kaç yıl (hastanın durumuna göre 2-4 yıl gibi) arka arkaya görülmezse, doktor kontrolünde ilaçların azaltılıp kesilmesi denenebilir. Ancak ilaç kesiminden sonra nöbet tipine göre değişmekle birlikte hastaların dörtte birinde nöbetlerin tekrarlama riski olduğu bilinmelidir. Nöbetler tekrarlamazsa tedaviye son verilir, tekrarlarsa tedaviye yeniden başlanır. İlacın kesilmesi, mutlaka hastayı izleyen doktor tarafından karar verilmesi gereken önemli bir konudur.

Epileptik Nöbet Geçiren Bir Hastaya Yapılması Gerekenler Nelerdir?

1. Sakin olun, hastanın baş ve vücudunu yana çevirin.
2. Nöbet sırasında yaralanmasını önleyin (Başını yere vurmasını, yataktan düşmesini önleyin. Çevresindeki kesici ve yaralayıcı cisimleri uzaklaştırın).
3. Yakasını ve boğazını sıkan kravat, eşarp gibi giysilerini gevşetin.
4. Hasta nöbet sonrası bilinçsiz hareketler yapabilir, sert olmayan hareketlerle engelleyin.
5. Nöbet süresini ve nöbet anında neler yaptığını iyice gözleyin ve bunları doktorunuza anlatın.
6. Nöbetinin bitmesini bekleyin ve hasta kendine gelene kadar yanından ayrılmayın.
7. Mümkünse doktoruna bilgi verin.

Epileptik Nöbet Geçiren Bir Hastaya Yapılmaması Gerekenler Nelerdir?

• Panik yapmayın ve hastayı telaşlandırmayın.
• Nöbet sırasında zor kullanarak engel olmayın, hareketlerini kısıtlamayın, yatıştırıcı davranışlar içinde olun.
• Yapay solunum ve kalp masajı uygulamayın.
• Hasta kasılırken parmağınızı sokarak ağzını açmak için uğraşmayın, nöbet sırasında ağızdan ilaç vermeye çalışmayın, kendi kendinize nöbetin geçmesine yönelik bir şey yapmayın!
• Soğan, sarımsak, kolonya vb. şeyler koklatmayın. Nöbete hiçbir yararı olmaz.
• Uyarıcı olduğu düşünülerek yapılan soğuk su dökme, tokat atma, ağrı verme gibi hareketler yapmayın.